Κατάθλιψη: τα 10 σημάδια που θα μας προϊδεάσουν - Depression Checklist

Ποια είναι τα σημάδια της Κατάθλιψης;

Έχω Κατάθλιψη; Μήπως θα έπρεπε να απευθυνθώ σε κάποιον ειδικό; Το παρακάτω κείμενο έχει στόχο να δώσει κάποιες απαντήσεις. 

Έχω μιλήσει πολλές φορές για την κατάθλιψη, έχω γράψει άλλες τόσες, όπως και έχω εκφράσει την προσωπική άποψη πως ο κοινωνικός μας εγκέφαλος τείνει να μεταμορφώνεται σε καταθλιπτικό βιο-εξελικτικά, μιας και ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει παίξει το ρόλο του σε αυτές τις αλλαγές που συμβαίνουν στον εγκέφαλό μας κατά την κατάθλιψη. Μην ξεχνάμε ότι η κατάθλιψη έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις με το θετικό ότι ολοένα και περισσότεροι εκφράζουν συναισθήματα και εμπειρίες τους ώστε τείνει να εξαλείφεται όποια προκατάληψη για την ψυχική υγεία. 

Γενικά, αυτό που δεν συνειδητοποιούμε οι περισσότεροι είναι ότι η κατάθλιψη δεν είναι μόνο η θλίψη που μπορεί να νιώθει κάποιος, αυτό είναι ένα μικρό κομμάτι της συμπτωματολογίας. Στην πραγματικότητα, είναι εντελώς πιθανό να είμαστε καταθλιπτικοί χωρίς αυτό το χαρακτηριστικό! Σε αυτό το άρθρο στοχεύω να αναφέρω κάποια σημεία που θα μπορούσαν να μας προϊδεάσουν, είτε πρόκειται για εμάς τους ίδιους είτε για κάποιον που μας έρχεται στο νου από το περιβάλλον μας και θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε. Δυστυχώς στις μέρες μας και λόγω του τρόπου ζωής μας είναι εύκολο να νιώσουμε συναισθηματικά απομονωμένοι από τους άλλους, ακόμη κι αν περιτριγυριζόμαστε από πολλούς ανθρώπους. Αυτός είναι και ο λόγος που θα ήταν ωφέλιμο να ενισχύσουμε τις σχέσεις με τους φίλους ή τους συναδέλφους μας με απώτερο στόχο την ευεξία. 

Ποια είναι λοιπόν τα συμπτώματα;

1. Αίσθημα ανικανότητας/αδεξιότητας και απελπισίας/έλλειψης ελπίδας 

Αδυναμία εύρεσης του νοήματος σε πράγματα που κάνουμε ή της ζωής γενικότερα, έλλειψη κινήτρου, έλλειψη φροντίδας του εαυτού μας τόσο αναφορικά με την προσωπική υγιεινή αλλά και αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό, τη ζωή, το μέλλον, αίσθηση ματαίωσης (πχ δεν θα αλλάξει τίποτα όσο κι αν προσπαθώ, εγώ πάντα θα αποτυγχάνω σε αυτό κτλ.). 

2. Έλλειψη ενδιαφέροντος για τις καθημερινές δραστηριότητες

Μη συμμετοχή σε δραστηριότητες που ενδεχομένως απολάμβαναν παλαιότερα ή συμμετοχή όχι με το ίδιο πάθος και ενθουσιασμό, ίσως και έλλειψη κινήτρου και δυσκολία στην παρακίνηση να ξεκινήσουμε ή να συνεχίσουμε μία δραστηριότητα που στην αρχή είχε φανεί ενδιαφέρουσα, αναβλητικότητα. 

3. Αλλαγές στην όρεξη ή το βάρος 

Συχνές αλλαγές των πεποιθήσεων για την εικόνα τους σώματος, λανθασμένες επιλογές για ταχεία απώλεια βάρους, ενώ και έλλειψη γευμάτων ή υποσιτισμός, «ξεχνάω να φάω», γρήγορο γεύμα απλώς γιατί πρέπει, «δεν έχω χρόνο οπότε και δεν προσέχω τον εαυτό μου μέχρι να βρω χρόνο» (αναβλητικότητα). Εναλλαγές βουλιμίας-ανορεξίας. 

4. Αλλαγές στον ύπνο 

Ξύπνημα κατά τη διάρκεια της νύχτας με δυσκολία στον ύπνο ξανά, ύπνος τελικά κατά τις πρωινές ώρες, ίσως υπνηλία ανά περιόδους, αλλαγές στον ύπνο που συσχετίζονται με δραστηριότητες και υποχρεώσεις πχ project που όμως κάνουμε την τελευταία στιγμή (αναβλητικότητα). Η υπαρξιακή ψυχολογία θέτει και το θέμα του ύπνου με ταυτόχρονη παρακολούθηση τηλεόρασης, το οποίο είναι σύνηθες σε καταθλιπτικούς, οι οποίοι το αποδίδουν σε μία αίσθηση «άγχους και τρόμου ότι κάτι κακό θα συμβεί» ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες, φόβος που δείχνει να υποχωρεί τις πρωινές ώρες, όπου και είναι ευκολότερο να καταφέρουν να κοιμηθούν όσοι αντιμετωπίζουν θέματα αϋπνίας (το συγκεκριμένο έχει αποδοθεί στο φόβο του θανάτου και το φόβο για ζωή). 

5. Θυμός και ευθιξία 

Έντονο στρες, αίσθηση έλλειψης χρόνου και πίεση από υποχρεώσεις που κατ' επέκταση οδηγούν σε θυμό και ευθιξία καθώς το παραμικρό (και ασήμαντο αν το σκεφτούμε) φαντάζει ενοχλητικό. [Να σημειωθεί ότι το στρες και η αίσθηση έλλειψης χρόνου ενισχύονται από την αναβλητικότητα του ατόμου, το οποίο καταλήγει να ρίχνει ευθύνες στον εαυτό του («αφού τα αφήνω τελευταία στιγμή φυσικά και δεν θα τα κατάφερνα!» ή «ίσως τελικά δεν μπορώ να το κάνω αυτό, δεν είναι για μένα»). Χτίζονται έτσι οι αρνητικές σχέσεις και η κακή διάθεση/θλίψη που επίσης βλέπουμε στην κατάθλιψη. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πώς συνυπάρχουν πολλά από τα συμπτώματα στο προφίλ του καταθλιπτικού]

6. Έλλειψη ενέργειας

Όχι κούραση επειδή ξενύχτισα ή βγήκα ή δούλεψα, αλλά μία πιο μόνιμη κατάσταση «δε θέλω να κάνω τίποτα» που αποδίδεται σε κούραση χωρίς όμως να μπορεί να εκτιμηθεί η αιτία. 

7. Αυτο-αντιπάθεια και μη εποικοδομητική αυτο-κριτική

Αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό, κακή κριτική, ακόμη κι αν πολλές φορές παρουσιάζεται ενδεδυμένη, ως χιούμορ και αυτοσαρκασμός. 

8. Ριψοκίνδυνη/απερίσκεπτη συμπεριφορά

Από την έλλειψη φροντίδας του εαυτού δεν είναι δύσκολο να περάσουμε στην κακοποίηση: ναρκωτικά, αλκοολισμός, γενικά καταχρήσεις που τελικά δεν είναι επειδή το άτομο αποζητάει να «περνάει καλά» αλλά δηλώνουν έλλειψη σεβασμού για τον εαυτό, το σώμα κτλ. 

9. Προβλήματα συγκέντρωσης, κενά μνήμης 

Συνήθως αποδίδονται ως αφηρημάδα, αίσθηση πως σκεφτόμαστε πάρα πολύ -κι εδώ παίζει ρόλο το στρες και οι πολλές υποχρεώσεις- οπότε και δεν μπορούμε να θυμηθούμε λεπτομέρειες ενός γεγονότος που ίσως ήταν για μας αρκετά σημαντικό ή να παρακολουθήσουμε κάτι για ώρα καθώς διακόπτεται από αλλεπάλληλες σκέψεις. Επίσης αδυναμία επίτευξης στόχων και εργασίας κάτω από προθεσμίες (αναβλητικότητα πάλι). 

10. Ανεξήγητοι πόνοι και συνοσηρότητα (με άλλες παθήσεις ή συμπτώματα)

Τα αντίστοιχα «φυσικά/σωματικά παράπονα» του οργανισμού για όσα το μυαλό μας δεν μπορεί να μα πει αλλά κι επειδή εμείς δεν έχουμε μάθει να το ακούμε! Η ψυχοσωματική ιατρική είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο που έχει αναπτυχθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια και είναι ενθαρρυντικό να μπορέσουμε να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος με το να γνωρίσουμε όσα προσπαθεί να μας πει μέσω των σωματικών συμπτωμάτων. Εδώ θα μπορούσε να αναφερθεί και η κρίση πανικού ως σωματικό σύμπτωμα ή οι κρίσεις άγχους, καθώς η κατάθλιψη συχνά συνυπάρχει με άλλες διαταραχές όπως οι αγχώδεις αλλά και ασθένειες, ενώ ίσως ενισχύεται από λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων. 

Για περισσότερες πληροφορίες μη διστάσετε να απευθυνθείτε προσωπικά με e-mail στο info@thepsyangles.com

Για κρατήσεις και ραντεβού στη σελίδα The Psy Angles

Θα χαρώ να βοηθήσω!