Bullying και Κατάθλιψη: τι μας διδάσκει η Επικαιρότητα

6 Μαρτίου - Παγκόσμια Ημέρα κατά του Bullying 
Δώστε προσοχή στην επικαιρότητα! Από το περιστατικό «bullying» του Master Chef της Δευτέρας 4/3/2019, στην εκπομπή Vinylio χθες 5/3/2019 με θέμα την κατάθλιψη.

Έχω γράψει στα κείμενα μου ξανά γι’αυτό. Γράφω συνέχεια γι’αυτό. Έχοντας δει το επεισόδιο (δείτε το ΕΔΩ) πάλι οι ίδιες σκέψεις περνούν από το μυαλό μου: απίστευτο το πώς οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται διαστρεβλωμένα την πραγματικότητα όταν έχουν βιώσει κακοποίηση στο παρελθόν, και πώς μετατρέπονται κι οι ίδιοι σε κακοποιητικούς, καχύποπτους, αρνητικούς, μίζερους και κατ’επέκταση μάλλον δυστυχισμένους ανθρώπους. Μιλάω για το Χαράλαμπο ή τουλάχιστον για την εικόνα που έδειξε, μιας και δεν τον γνωρίζουμε προσωπικά, αλλά από αυτά που εκφράζει ο ίδιος είτε λεκτικά (πχ πως έχει βιώσει bullying) είτε με τη συμπεριφορά του. Η εικόνα του «κακομαθημένου» παιδιού, ξέρετε, μάς δείχνει πολλά για το τι έχει βιώσει ένας άνθρωπος αλλά και το πώς ακόμη προβληματικά συνεχίζει να προσπαθεί να ανεχτεί μια κατάσταση (πολλές φορές δημιουργώντας άμυνες του τύπου «αυτός είμαι») που δεν γνωρίζει ότι μπορεί να λύσει, ούτε φαίνεται να κατανοεί πώς επηρεάζει και τι συνέπειες έχει για τη ζωή του.

Κι εδώ γεννιέται μια άλλη απορία που θα έπρεπε να λαμβάνουμε υπόψη: το πώς ένας άνθρωπος δείχνει κάτι άλλο από αυτό που είναι. Γιατί δεν αμφιβάλλω καθόλου πως ο Χαράλαμπος είναι ένα καλό παιδί με αξίες, συναισθήματα και καλοσύνη. Κι εμείς ως τρίτοι, όμως, πόσο μπορούμε να αγκαλιάζουμε αυτά τα «ακόμη παιδιά» και να βλέπουμε πίσω από ό,τι κρύβουν αλλά και σε ποιο βαθμό μας επιτρέπεται ώστε να μην ρίχνουμε τον εαυτό μας κάνοντας κάτι τέτοιο; Το ζήτημα είναι να ξεκλειδώσουν τις δυνατότητες τους, να μπορούν οι ίδιοι να διαμορφώσουν τις συνθήκες αγάπης στη ζωή τους, η εποχή της γονεϊκής αγκαλιάς έχει παρέλθει -ίσως ναι, και δυστυχώς, ήταν ελλιπής για πολλούς- και δεν είναι καθόλου ωφέλιμο να διεκδικούν από τους άλλους με τέτοιο τρόπο την προσοχή, αλλά θα έπρεπε, ως ενήλικες πλέον, να συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει. Πώς ο Χαράλαμπος μας βοηθά να τον πλησιάσουμε με αυτή τη στάση; Μήπως το ότι δεν μας βοηθά είναι ο τρόπος του να επαναλαμβάνει το κύκλο της κακοποίησης που βίωσε μη γνωρίζοντας τι άλλο ορίζει η ανθρώπινη επαφή κι αφού μόνο αυτό το προβληματικό δέχτηκε στο παρελθόν ως αλληλεπίδραση με τους άλλους; Να θυμίσω εδώ πώς ο ίδιος έχει πει ότι θεωρεί τον εαυτό του καλύτερο από πολλούς μέσα στο παιχνίδι κι αυτό δηλώνει σε κάποιο βαθμό τον αυτο-εξορισμό στον οποίο συνήθως οδηγούνται αυτοί οι άνθρωποι, αφού νιώθουν πως κανείς δεν τους καταλαβαίνει, δεν παίρνουν την αποδοχή που αξίζουνε, ενώ οι ίδιοι θεωρούν πως είναι έξυπνοι και ικανοί (και είναι, αλλά έχω αναφέρει ξανά την εικόνα του ψευτοναρκισσισμού που αναδυκνείεται σε τέτοιες περιπτώσεις).

Είναι τρομακτικό που ο Πεντέλης έχει περάσει σε άλλο στάδιο και του εξηγεί πράγματα που ο Χαράλαμπος δε φαίνεται να καταλαβαίνει. Το κακομαθημένο παιδί επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά τον εαυτό του ότι είναι ανίκανος να τον αγαπούν, ότι δε φέρθηκε σωστά κι έτσι δεν πήρε την αποδοχή. Ενώ τέτοιο παιδί δεν είναι. Δεν είναι αδικο; Και φυσικά θα έχει θυμό. Όταν από παιδί σού μαθαίνουν μια συμπεριφορά και μετά ζητούν από σένα την τελειότητα, κι εσύ -που θέλεις την αποδοχή από τον περίγυρο για να διαπρεψεις, γιατί ο κοινωνικός σου εγκέφαλος πάντα θα αποζητά την αλληλεπίδραση με τους άλλους για να υπάρξει, να ΣΥΝυπάρχει- έχεις να παλέψεις με δαίμονες αποδεικνύοντας πρώτα στον εαυτό σου ότι δεν είσαι όλα αυτά τα άσχημα που σε χαρακτήριζαν, τότε πώς μπορείς να μη βιώνεις θυμό όταν δεν αναγνωρίζουν την προσπάθεια να βγάλεις κάτι άρτιο; Κι έπειτα το βιώνεις ξανά ως απόρριψη γιατί αυτό έμαθες και αφού έχεις διαστρεβλώσει ό,τι βλεπεις γύρω σου, γεννιέται κάτι άλλο που επιβάλλεται να λάβουμε υπόψη στις μέρες μας: η κατάθλιψη.

Δεν θέλω να είμαι κινδυνολόγος και θα πω ότι παρόλο που από τη μια τρομάζω στην ιδέα τι θα ήταν ένας ανθρώπινος εγκέφαλος ή ένας άνθρωπος χωρίς συναίσθημα ή χωρίς ισορροπία και πού οδηγούμαστε ως ανθρώπινο είδος, βλέπω στον αντίποδα ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι που βιώνουν τέτοιες καταστάσεις αρχίζουν να εκφράζονται πλέον ο ένας στον άλλον και να μιλούν ξεκάθαρα για θέματα ψυχικής υγείας που κάποτε ήταν (και ίσως είναι ακόμη σε κάποιο βαθμό) ταμπού. Σίγουρα θα υπάρχουν οι κακοιποιητικοί που θα λένε ότι γράφουμε βλακείες και θα προσβάλουν τα συναισθήματα μας (και μαζί και τα δικά τους), αλλά το ότι βρίσκουμε ανθρώπους να μιλήσουμε και να εκφράσουμε ό,τι μας βασανίζει είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό και οφείλουμε να το ομολογούμε, σε μια κοινωνία που, όπως λέμε συνέχεια, διαστρεβλώνει την αλήθεια λόγω της κακοποίησης και δεν αναγνωρίζει εύκολα κάτι θετικό, πόσο μάλλον να επιβραβεύσει.

Και φτάνουμε στο χθεσινό Βινύλιο (5/3/2019), όπου μίλησαν ειδικοί για την κατάθλιψη και κατάφεραν να το αναδείξουν ως θέμα του μέλλοντος μιας και η αλήθεια είναι ότι έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Αλλά, ακόμη πιο σημαντικό, φάνηκε πως ταλανίζει ένα τεράστιο ποσοστό ανθρώπων ακόμη κι αν δεν το συνειδητοποιούν. Ακόμη κι εγώ ως ειδικός πλέον ξαφνιάστηκα με τις διαστάσεις της κρίσης πανικού, για παράδειγμα. Κανείς δεν είναι μόνος!

Με χαροποιεί το γεγονός πώς πράγματα που διαβάζω, σπουδάζω, γράφω επειδή θεωρώ σημαντικά κι έχω κατανοήσει στον κόσμο, τελικά ακούγονται μέσω της τηλεόρασης που στις μέρες μας δείχνει να επηρεάζει μόνο αρνητικά την κοινωνία. Κάποτε διαβάζαμε πως ο ρατσισμός είναι η προκατάληψη για κάτι που τυχαία δεν είσαι. Τολμώ να πω πως η προκατάληψη στην κατάθλιψη είναι ο φόβος και οι αρνητικές σκέψεις που αρνείσαι ή αγνοείς να αναγνωρίσεις ότι μοιράζεσαι με τους άλλους, ενώ ακόμη μπορεί να φτάνεις στην κακοποίηση και τον εκμηδενισμό των όσων -και δικών σου- εκφράζουν πως νιώθουν οι άλλοι.

Σκεφτείτε τι κάνουμε λάθος.