Πρόκειται για το βιβλίο του συγγραφέα Johan Van Overtveldt.
Για όσους φροντίσουν πάλι να βγάλουν συμπεράσματα από τον τίτλο του βιβλίου, όχι, δεν αναφέρεται στην έξοδό μας από το ευρώ και όχι δεν υποστηρίζω ότι αυτό θα ήταν η σωτηρία μας. Χωρίς να σημαίνει πως δεν είναι.
Κάνω την εξής παρένθεση:
Όπως είχε αναφέρει και ο Βαρουφάκης (τις απόψεις του οποίου δεν επιθυμώ σε καμία περίπτωση να εγκωμιάσω) σε ένα βίντεο (θα το βρείτε στο τέλος του παρόντος άρθρου, μιλάει από το 14:25 και έπειτα) που κοινοποίησα στο facebook πριν λίγες ημέρες, ανεξαρτήτως έκβασης της ελληνικής συμφωνίας, η Ευρώπη χρειαζόταν αλλαγές αν θέλουν να επιζήσει η νομισματική ένωση, τις οποίες ο ίδιος ανέφερε τακτικά στα Eurogroups. Οι θεσμοί όμως «καίγονταν» να ξεμπερδέψουν με συμφωνία ή όχι, ευρώ ή όχι και τα λοιπά διλήμματα που όλοι γνωρίζουμε. Δεν τους ενδιέφεραν τα ομολογουμένως «άσχετα» του κυρίου Βαρουφάκη γι' αυτό και επεδίωκαν με κάθε τρόπο την απέλασή του.
Απλή παρένθεση. Και συνεχίζω.
Στο βιβλίο, ο συγγραφέας ουσιαστικά «προβλέπει» το τέλος του ευρώ σε περίπτωση κρίσης (ανεξάρτητα από το γεγονός ότι όντως ξέσπασε κρίση τα έτη 2007-2009) και αναφέρεται στο αβέβαιο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιχειρηματολογώντας περί λαθεμένων πολιτικών και ανυπολόγιστων κινήσεων κατά τη δημιουργία της. Αναφέρει, επίσης, παραλείψεις κατά τη δημιουργία της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) και των προϋποθέσεων συμμετοχής των χωρών σε αυτή που θα έχουν ως συνέπεια «το τέλος του ευρώ».
Εντύπωση μού έκανε το παρακάτω:
«Οι ηγέτες της ευρωζώνης θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι οι αγορές δεν είναι απλώς ένα πλήθος άπληστων κερδοσκόπων. Ειδικά στην περίπτωση των κρατικών ομολόγων, οι αγορές αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρίες που προσπαθούν να προστατέψουν την αξία των επενδύσεών τους, ώστε να τιμήσουν τις υποχρεώσεις τους απέναντι σε συνταξιούχους και άλλους πολίτες. Όταν οι επενδυτές αρχίζουν να ανησυχούν για τους κινδύνους των κρατικών ομολόγων, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πρέπει να τους ακούν και όχι να τους αντιμετωπίζουν ως εχθρούς».
Μάρκο Ανουντσιάτα
(παρατίθεται και στους Financial Times, 17 Μαΐου 2010)
Όπως προκύπτει και από την παραπάνω παράθεση, ο συγγραφέας θεωρεί ως λάθος τη θέση των Ευρωπαίων αξιωματούχων ότι η κρίση οφείλεται σε απληστία, στην κερδοσκοπία και την ανεύθυνη και παράλογη συμπεριφορά των χρηματοπιστωτικών αγορών. (Αρκεί να θυμηθείτε τί έχουμε ακούσει οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια λόγω αυτών των θέσεων.... Όχι, βέβαια, πως είχαμε την άριστη διαχείριση!) Όπως γράφει ο ίδιος σε άλλο σημείο, «τα προβλήματα που απειλούν την ΟΝΕ και το ευρώ έχουν ελάχιστη σχέση με κερδοσκοπικές επιθέσεις ή με τη συμπεριφορά των αγορών, ή ακόμα και με την οικονομική κρίση».
Πόσο σίγουροι είναι ότι οι χώρες (όλες, όχι μόνο η Ελλάδα) δε θα πληρώσουν το όνειρο του Φρανσουά Μιτεράν να γκρεμίσει την γερμανική νομισματική ηγεμονία (περιορισμός Λεβιάθαν, δέσμευση Bundesbank, περιορισμός κυριαρχίας της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας) γεγονός που θα αποτελούσε το θεμέλιο της δημιουργίας της ενιαίας νομισματικής πολιτικής;
Πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε ότι ο αρχικός στόχος του εγχειρήματος (η αποφυγή επανάληψης καταστροφικών πολέμων και διχασμού των λαών) έχει αποφευχθεί (με αυτά που βλέπουμε και σήμερα);
Μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, με την οποία οδηγηθήκαμε στο σχηματισμό της νομισματικής ένωσης, όταν το ευρώ έγινε ενιαίο μας νόμισμα, «οι οικονομολόγοι αναγνώρισαν από την αρχή ότι υπήρχαν ανισορροπίες ανάμεσα στα κράτη μέλη της ένωσης - ανισορροπίες που μπορεί να απειλούσαν το όλο εγχείρημα. Για να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, υποστήριξαν, πρέπει να εκπληρώνονται ορισμένες συνθήκες. Αυτές οι συνθήκες, που βασίζονταν στη σχετικά καλά εδραιωμένη οικονομική θεωρία της βέλτιστης νομισματικής ζώνης, περιλάμβαναν την ύπαρξη μιας πολιτικής και δημοσιονομικής ένωσης και μια επαρκή κινητικότητα και ευελιξία της αγοράς εργασίας.
Η πολιτική ελίτ επιδόθηκε σε επανειλημμένες προσχηματικές δηλώσεις αφοσίωσης σε αυτές τις προειδοποιήσεις, ενώ ταυτόχρονα επέμενε ότι αυτοί οι περιορισμοί είναι περιττοί. Η επίμονη προσπάθεια και η ενότητα, ισχυρίζονταν, αυτόματα θα επέτρεπαν την ΟΝΕ σε μια ισχυρή νομισματική ένωση, ενώ, επιπλέον, η πολιτική συνεργασία που απαιτούνταν για την αποτελεσματική λειτουργία της ΟΝΕ θα οδηγούσε στην πολιτική ένωση».
Σε κάποιο άλλο σημείο αναφέρεται: «Το κύριο συμβατικό επιχείρημα ήταν ότι η νομισματική ένωση θα οδηγούσε βαθμιαία σε μία πολιτική ένωση και ότι η ήπειρος θα μπορούσε επιτέλους να δώσει τέλος στο μακροχρόνιο ιστορικό των πολέμων και των καταστροφών».
Για ποια ενότητα στην Ένωση μιλάμε, με τα σημερινά δεδομένα;
Αν και δεν υπήρχε πρόοδος για την πολιτική ένωση, υπήρξε αδιαφορία για τον κίνδυνο, καθώς τα κράτη βρίσκονταν σε ευημερία. Γι' αυτό, όταν ξέσπασε η κρίση, οδηγήθηκαν σε άρνησή της. Όπως είπε και ο Μπάρι Άιχενγκριν, «το φαινόμενο που άρχισε με τη μορφή της Κρίσης των Επισφαλών Δανείων το 2007 και μετατράπηκε σε Παγκόσμια Πιστωτική Κρίση το 2008, μετεξελίχθηκε σε κρίση του ευρώ το 2009». Ο συγγραφέας γράφει, επίσης: «Το γεγονός ότι οι πολιτικοί δεν κινήθηκαν για να αντιμετωπίσουν αυτή την πραγματικότητα και να διασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία της ένωσης τούς καθιστά τους κύριους ενόχους».
Ίσως έκανα λάθος τόσο καιρό. Δεν υπάρχει συνωμοσία. Οι άνθρωποι ήταν ή ανόητοι ή ανίκανοι να κυβερνήσουν ή συμφεροντολόγοι της στιγμής, χωρίς διορατικότητα.
Ο συγγραφέας καταλήγει στο ότι η ΟΝΕ τελικά απέχει πολύ από μία βέλτιστη νομισματική ζώνη με την κρίση του ευρώ να είναι αναπόφευκτη. Χαρακτηρίζει ανεπαρκή τα βραχυπρόθεσμα πακέτα στήριξης, καθυστερημένες τις επεμβάσεις των ευρωπαϊκών αρχών και τονίζει πως οι ηγέτες απέφευγαν συστηματικά τα κύρια θέματα (θυμίζω πάλι το βίντεο με τις δηλώσεις Βαρουφάκη). Στο τέλος, πιστεύει, η κρίση του ευρώ θα συνεχιστεί μέχρι η ΟΝΕ να γίνει μία πλήρης πολιτική ένωση ή... έως να γκρεμιστεί όλο το οικοδόμημα. Οι κρίσεις σε μικρές χώρες δεν δύνανται να θέσουν σε κίνδυνο το ευρώ, πράγμα, όμως που μπορεί να συμβεί με οξύτατες κρίσεις σε μεγαλύτερες χώρες (Ισπανία, Ιταλία). Ως πιθανότερη έκβαση ο συγγραφέας αναφέρει την απόφαση της Γερμανίας να δώσει τέλος στο ευρώ. Οι Γερμανοί αξιωματούχοι δημοσίως εξακολουθούν να υποστηρίζουν το ευρώ, αλλά είναι πλέον γνωστή η κριτική - ή και εχθρική- διάθεση του γερμανικού λαού απέναντι στην ένωση και το νόμισμά της.
Αν η Γερμανία αποφασίσει κάτι τέτοιο, ποιος λέτε να μην καταφέρει να επιβιώσει από όσα θα ακολουθήσουν; Βρισκόμαστε σε μία δύνη με καταστροφικές συνέπειες είτε αποφασίσουμε την παραμονή στην Ευρώπη είτε όχι. Εκτός κι αν επιλέξουμε τη λύση της ουσιαστικής ένωσης με πραγματική ενότητα. Αλλά αυτό θα πρέπει να το επιλέξουμε όλοι μαζί, ως Ευρώπη. Να μην κλείνουμε τα αυτιά και να ψηφίζουμε συμφωνίες που θα μας οδηγήσουν σε νέες συμφωνίες. Μόνο και μόνο στο όνομα μίας ενότητας που δεν υπάρχει, μήπως και μας διατηρήσουν στην Ευρώπη και αποφευχθεί ο κίνδυνος διάλυσης. Αφού δεν τους επηρεάζει, λένε, η έξοδος μας. Τότε γιατί μας δίνουν μνημόνια; Για σκεφτείτε... Θέλω απάντηση με επιχειρήματα παρακαλώ.
Και σταματάω εδώ γιατί θα γράψω όλο το βιβλίο... Αξίζει να διαβαστεί.
Υ.Γ: Πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα ζητάμε την επάνοδο του Βαρουφάκη (κι ενώ το σκεφτόμουν, διάβασα ότι ο Βαρουφάκης είναι έτοιμος να επιστρέψει, λέει). Για να μην πω ότι η έξοδος είναι το σχέδιο της κυβέρνησης από την αρχή....
Μεταξύ άλλων, ο Βαρουφάκης στο παρακάτω βίντεο αναφέρει:
«Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να επανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες της ευρωζώνης με αντάλλαγμα μετοχές. Οι τραπεζίτες δεν μπορούν να είναι πτωχευμένοι και να είναι και αφεντικά των τραπεζών τους. Να πάρει τις μετοχές το EFSM και μετά να τις πουλήσει αν θέλει. Αλλά ο κύριος Κωστόπουλος και οι κύριοι που το παίζουν τραπεζίτες με ξένα χρήματα δεν μπορούν να συνεχίσουν και να έχουν τα ΑΤΜ να δουλεύουν και παράλληλα να είναι και αφεντικά πτωχευμένων τραπεζών. Δεν χρειάζεται να είσαι μαρξιστής για να το πιστεύεις αυτό! Νεοφιλελεύθερος να είσαι! Είναι δυνατόν νεοφιλελεύθερος να υποστηρίξει ότι ο πτωχευμένος πρέπει να παραμείνει αφεντικό με δημόσιο χρήμα; Θα μας τρελάνουν δηλαδή;!
Δε θέλουμε πτωχευμένα δάνεια. Δεν θέλουμε επαναγορά χρέους. Δε θέλουμε ο Γερμανός εργαζόμενος να εγγυάται δάνεια ή να δίνει χρήματα έτσι ώστε να παίρνουμε εμείς και να τα δίνουμε στους πτωχευμένους τραπεζίτες.
Τι θέλουμε; Εάν είναι να επιβιώσει η ευρωζώνη να αναλάβει το κέντρο το κατά Μάαστριχτ τουλάχιστον νόμιμο χρέος. Να το πάρει και να το εξυπηρετήσει στο κέντρο, να εκδώσει ομόλογα δικά της η ΕΚΤ στις παγκόσμιες αγορές και εμείς να εξυπηρετούμε αυτό το δάνειο με 3% για 20 χρόνια. Τότε θα ξεφουσκώσει το πρόβλημα χρέους σε όλη την ευρωζώνη!
Ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ. Η ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων, σε συνδυασμό με την ΕΚΤ, να χρησιμοποιήσει αυτά τα ευρω-ομόλογα, για να κάνει ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ για ολόκληρη την ευρωζώνη που θα αποτελματώσει όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Κανένας δεν εγγυάται ότι θα το κάνουν αυτό. Αλλά εμείς έχουμε υποχρέωση ιερή να γυρίσουμε και να πούμε «ΔΑΝΕΙΑ ΓΙΟΚ». Ή κάνετε αυτό ή αφήστε τους Γερμανούς να ζουν και να βοηθούν και να βγουν από το ευρώ»...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου